Την Κυριακή 20 Μαρτίου 2016 πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού εκδήλωση του Αρσακείου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης με θέμα τον αγώνα που γίνεται για την καταπολέμηση του φαινομένου της αρχαιοκαπηλίας. Στην εκδήλωση, η οποία τελούσε υπό την αιγίδα του Δήμου θεσσαλονίκης, συμμετείχαν ως κεντρικοί ομιλητές ο κ. Βασίλειος Λαμπρινουδάκης, καθηγητής κλασικής Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του Δ.Σ. της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, και η κ. Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Την εκδήλωση, η οποία ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 180 χρόνια από την ίδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (1836-2016), άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό του [διαβάστε τον εδώ] ο διευθυντής Αθανάσιος Νευροκοπλής, συνδέοντάς την με τη συνολικότερη στάση του Συλλόγου Καθηγητών του Αρσακείου Γυμνασίου για τη θωράκιση της δημοκρατίας μέσα από την καλλιέργεια της παιδείας και της ιστορικής μνήμης των μαθητών.
Στη συνέχεια, μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου, οι οποίοι εργάστηκαν με την καθοδήγηση του φιλολόγου Λεωνίδα Κατσικαρίδη, παρουσίασαν τρεις ιστορίες παλιννόστησης μνημείων της Θεσσαλονίκης με αφηγήματα για τρία εμβληματικά μνημεία της πόλης μας (τις Μαγεμένες, την Ηρακλειώτισσα και το χρυσό μακεδονικό στεφάνι), που συνδέονται με τρεις ιστορικές περιόδους (Τουρκοκρατία, Κατοχή και σήμερα).
Στο πρώτο αφήγημα [διαβάστε το εδώ], ένας εβραίος παλαιοπώλης (με τη φωνή της Ελεάννας Παπαθανασίου και του Χρήστου Κουτσοκώστα) διαβάζει τις επιστολές του Emmanouel Miller, του Γάλλου που λεηλάτησε τη Στοά των Ειδώλων με τις Μαγεμένες.
Στο δεύτερο [διαβάστε το εδώ], ο Στυλιανός Πελεκανίδης, έφορος Αρχαιοτήτων στην περίοδο της Κατοχής, αφηγείται (με τη φωνή της Χρυσαλίνας Γουλή και του Φάνη Καμαριάρη) πώς έζησε την εύρεση και τα ταξίδια μιας «Ηρακλειώτισσας», μέχρι τον επαναπατρισμό και τη μόνιμη εγκατάστασή της στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Τέλος, στο τρίτο αφήγημα [διαβάστε το εδώ] δύο παλιοί συμφοιτητές από τη Νομική, η δημοσιογράφος Ζηργάκη και ο διοικητής της Αστυνομικής Διεύθυνσης, Αναστασίου, συζητούν (με τη φωνή της Βασιλικής Μπαρκαμπά) για τις πτυχές της σύγχρονης αρχαιοκαπηλίας, στη διάρκεια συνέντευξης με αφορμή την επιστροφή ενός χρυσού μακεδονικού στεφανιού στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης μας από το Γκετί.
Παράλληλα, παρουσιάστηκαν από τις μαθήτριες Παναγιώτα Νίκου, Κατερίνα Μπαμπατζάνη και Νεφέλη Πάπουτσα δράσεις που υλοποιήθηκαν από μαθητές των ξενόγλωσσων τμημάτων του Σχολείου, με την καθοδήγηση των καθηγητριών, Σοφίας Καρασάββα, Ιουλίας Γάτσου (Γαλλικών) και Αικατερίνης Κυριακίδου (Αγγλικών). Οι δράσεις αυτές αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων επικοινωνίας και έχουν στόχο την ευαισθητοποίηση των ευρωπαίων μαθητών στο θέμα του σεβασμού και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς όλων των λαών. Η εκδήλωση διανθίστηκε με δύο μικρά μουσικά διαλείμματα: α. «Ο εφιάλτης της Περσεφόνης», Νίκος Γκάτσος – Μάνος Χατζιδάκις (στο πιάνο η Κατερίνα Σταματελάκη και φωνή η Μαρία Αγγελοπούλου και η Σοφία Τριλυράκη) β. «The Swan» του Camille Saint-Saëns (στο πιάνο η καθηγήτρια Αναστασία Γκίνη και στο φλάουτο ο Δημήτρης Δημόκας)
Στις τοποθετήσεις που ακολούθησαν την ανάγνωση κάθε αφηγήματος, οι κεντρικοί ομιλητές προσέγγισαν τις διάφορες παραμέτρους του φαινομένου της αρχαιοκαπηλίας, όπως εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του παρελθόντος (κυρίως κατά τον 18ο και 19ο αι.), στη διάρκεια των πολέμων και στη σύγχρονη εποχή. Αναδείχθηκαν ιδιαίτερα οι πολλαπλές ζημιές που επιφέρει η αρχαιοκαπηλία στον πολιτισμό και στην οικονομία της χώρας μας. Με τις παράνομες λαθρανασκαφές κλέπτεται η Ιστορία του τόπου, καθώς αδαή και βιαστικά χέρια καταστρέφουν ή διαμελίζουν τα μνημεία, αποκόπτοντάς τα από τα πολύτιμα για τους ειδικούς συμφραζόμενα της ανασκαφής. Επιπλέον, το εύκολο και παροδικό κέρδος στερεί από την περιοχή και τη χώρα ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης, που μπορεί να επιφέρει η τουριστική εκμετάλλευση μιας οργανωμένης ανασκαφής. Ακολούθησε συζήτηση με το κοινό και η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μικρή δεξίωση στον προαύλιο χώρο του Μουσείου.
Δείτε υλικό από την εκδήλωση, πατώντας τούς παρακάτω υπερσυνδέσμους και τα εικονίδια
ΒΙΝΤΕΟ
Α΄ ΜΕΡΟΣ Υποδοχή, Χαιρετισμός Διευθυντή, Εισαγωγή Λεωνίδα Κατσικαρίδη, Μαγεμένες (Ελεάννα Παπαθανασίου, Χρήστος Κουτσοκώστας)
Β΄ ΜΕΡΟΣ Η αρχαιοκαπηλία στην Τουρκοκρατία (Βασίλειος Λαμπρινουδάκης, Πολυξένη Βελένη)
Γ΄ ΜΕΡΟΣ Αναφορά στο διαγωνισμό Γαλλοφωνίας με αφορμή τις Μαγεμένες (Παναγιώτα Νίκου), μουσική γέφυρα: «Ο εφιάλτης της Περσεφόνης» (πιάνο: Κατερίνα Σταματελάκη, φωνή: Μαρία Αγγελοπούλου, Σοφία Τριλυράκη)
Δ΄ ΜΕΡΟΣ Ηρακλειώτισσα (Χρυσαλίνα Γουλή, Φάνης Καμαριάρης)
Ε΄ ΜΕΡΟΣ Η αρχαιοκαπηλία στην Κατοχή (Βασίλειος Λαμπρινουδάκης, Πολυξένη Βελένη), μουσική γέφυρα: «The Swan» (πιάνο: Αναστασία Γκίνη, φλάουτο: Δημήτρης Δημόκας)
ΣΤ΄ ΜΕΡΟΣ Χρυσό μακεδονικό στεφάνι από το Γκετί (Βασιλική Μπαρκαμπά)
Διεθνοποίηση του προβλήματος μέσα από το e- twinning (Κατερίνα Μπαμπατζάνη, Νεφέλη Πάπουτσα)
Ζ΄ ΜΕΡΟΣ Η αρχαιοκαπηλία σήμερα (Βασίλειος Λαμπρινουδάκης, Πολυξένη Βελένη), Συζήτηση
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
